Orta Doğu‘da Bu Hafta İran’da Protestolar
Orta Doğu‘da Bu Hafta İran’da Protestolar
Çarşamba günü sosyal medyada yayınlanan videolara ve İran haber kaynaklarına göre, İran’ın güneybatısındaki su kıtlığına ilişkin sokak protestoları, artan şiddetin ortasında salı günü altıncı gecesini sürdürürken, Tahran’ın başkentinde yaşayanlar hükümet karşıtı sloganlar atarak sokağa indiler.
Çeşitli muhalefet grupları ve aktivistlerin Huzistanlı protestocuları desteklemek için gösteri çağrısında bulunmalarının ardından, salı günü geç saatlerde ve çarşamba günü erken saatlerde ortaya çıkan videolarda, Tahran metro istasyonunda kadınların “Kahrolsun İslam Cumhuriyeti” sloganlarını attıkları görüldü. Ayrıca gece saatlerinde başkentte bazı kişiler, dini lider Ayetullah Ali Hamaney’e yönelik sloganlarla öfkelerini dile getirdi.
Bu arada, güneybatıdaki Huzistan eyaletindeki protestolara destek mitingleri, sosyal medyada yayınlanan videolara göre Cumartesi günü ülkenin kuzeybatısına yayıldı. BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet Cuma günü, petrol zengini Huzistan’da geçen haftaki ölümler, yaralanmalar ve yaygın gözaltılarla ilgili endişelerini dile getirdi.
İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Saeed Khatibzadeh, İran medyasına yaptığı açıklamada, Bachelet’in “müdahaleci” ve “ülkenin su kaynaklarının yönetimine ilişkin uzman olmayan ve önyargılı yorumlarının komiserin sorumlulukları kapsamında olmadığını” söyledi.
Olimpiyatlarda Mülteci Takımı
Mültecilerden kurulu Olimpiyat Takımı ilk olarak Rio’da 2016 Olimpiyatlarında yarışmışlardı. Bu yıl gerçekleşen 2020 Tokyo Olimpiyatlarında da 29 mülteci sporcu yarışıyor. Tokyo Olimpiyatları’nda yer başarılı performans gösteren mülteci takımı’ndaki İranlı kadın tekvandocu Alizadeh yarışmanın favorisi İngiliz sporcuyu yendi. Öte yandan biri Suriye’yi temsilen diğeri mülteci takımını temsilen iki Suriyeli kardeş olimpiyatlarda buluşmuş oldu.
Öte yandan Tokyo’nun en genç atleti 12 yaşındaki Suriyeli masa tenisçisi Hend Zaza, Olimpiyatlardaki ilk turunu kaybetmesine rağmen diğer çocuklara “hayallerinin peşinden gitmeleri” konusunda ilham vererek aynı deneyimi yaşamak isteyen herkese mesaj verdi: Hayalleriniz için savaşın.
Göçmenler ve Mülteciler
Askeri bir kaynak cuma günü yaptığı açıklamada, Fas Sahil Güvenlik birimlerinin krallık kıyılarında çoğunluğu Afrika uyruklu 368 düzensiz göçmeni kurtardığını duyurdu. Agence Marocaine De Presse (MAP) kaynağın aktardığına göre, “Kraliyet Donanmasına bağlı sahil güvenlik birimleri 20-23 Temmuz tarihleri arasında 368 göçmeni kurtardı.”
Tunus Kızılayı, en az 17 göçmenin Libya’dan Avrupa’ya ulaşmak için Akdeniz’i geçmeye çalışırken Tunus kıyılarında bir gemi enkazında boğulduğunu söyledi. İnsani yardım grubu, 160’tan fazla kişinin de Tunus sahil güvenliği tarafından kurtarıldığını belirtti.
Türkiye Savunma Bakanlığı’ndan cuma günü yapılan açıklamaya göre, Türkiye’nin güneyinde batan 45 kişinin bulunduğu göçmen teknesinden 37 kişi kurtarılırken, Türk savaş gemileri ve bir uçak arama kurtarma operasyonlarına devam ediyor.
İsrail Filistin Gerilimi
Filistinli sağlık yetkilileri, İsrail askerlerinin cuma günü işgal altındaki Batı Şeria’da 17 yaşındaki bir Filistinli genci vurarak öldürdüğünü söyledi. Sağlık görevlileri ayrıca Beita yakınlarındaki yasadışı bir İsrail yerleşimine karşı düzenlenen protesto sırasında İsrail güçlerinin 140’tan fazla Filistinliyi yaraladığını söyledi.
Ayrıca Filistin Ulusal Konseyi (PNC) üyesi Nabil Amr, sosyal medyada dolaşan bir videoda İsrail’in Filistin Yönetimi (PA) Başkanı Mahmud Abbas ile güven inşa etmeye çalıştığını belirtti.
Tunus’ta Gösteriler ve Darbe
Yüzlerce Tunuslu, başkent Tunus ve diğer bazı şehirlerde sokaklara çıkarak hükümetin koronavirüs pandemisini yönetememesi nedeniyle istifa etmesini talep etti. Tunus’ta vakalar son haftalarda keskin bir şekilde artıyor ve bocalayan ekonomi üzerinde daha fazla baskı oluşturuyor. Tunus Başbakanı Hichem Mechichi geçen hafta sağlık bakanını görevden almıştı, ancak bu karar insanların öfkesini hafifletmedi.
Ayrıca Tunus cumhurbaşkanı, askeri sağlık departmanının koronavirüs krizinin yönetimini devralacağını söyledi.
Ardından Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said anayasanın 80. Maddesine dayanarak başbakanı görevden aldı ve Meclis’i feshetti, milletvekillerinin dokunulmazlıklarını da kaldırdı.
Pegasus Casusluk Programı
Masum insanların telefonlarını hacklemek için kullanıldığı iddia edilen güçlü casus yazılım üreticisi şirketi Pegasus yapılan suçlamaların “sarhoş bir sürücü kaza yaptığında bir araba üreticisini eleştirmek” gibi olduğunu söylüyor. İsrailli şirket, yazılımının suçlulara ve teröristlere karşı kullanılmak üzere tasarlandığını ve yalnızca iyi insan hakları siciline sahip ülkelerdeki askeri, kolluk kuvvetleri ve istihbarat teşkilatlarına sunulduğunu iletti.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un telefonun da Pegasus casus yazılımı tarafından hacklenildiğine inanılıyor. Bu sebeple kendisi telefonunu ve numarasını değiştirdi. İddialara göre Macron’un telefonu Fas Gizli Servisi tarafından Pegasus aracılığıyla dinlenmiş. Ardından Macron İsrail Başbakanı’nı arayarak bu yazılım için resmi bir açıklama talep etti.
Öte yandan Fas Dışişleri Bakanı Nasır Bourita cuma günü yaptığı açıklamada, ülkesini casusluk yapmakla suçlayanların somut kanıt sunmaları gerektiğini ve Rabat’ın bu iddialar karşısında yasal işlem başlatabileceğini ima etti.
Irak’ta Patlama
Irak’ın başkenti Bağdat’ta kalabalık bir pazar yerine düzenlenen bombalı saldırıda en az 30 kişi öldü, onlarca kişi yaralandı. Bomba, Sadr Şehri’nin kuzeyindeki Al-Wuhailat pazarında, ailelerin Salı günü İslami bayram için hazırlanan Kurban Bayramı’na hazırlanırken patladı. Bu, Bağdat’ta son altı ayda gerçekleşen en kanlı saldırı oldu.
Orta Doğu‘da Bu Hafta – Diğer Gelişmeler
Dini katı kuralların gevşetildiği Suudi Arabistan’da kadın güvenlik görevlileri bu yıl ilk kez Hac ibadeti sırasında görev aldı.
Fas ve İsrail arasındaki ilk doğrudan ticari uçuşlar, geçen yılın sonunda iki ülke arasındaki ilişkileri normalleştirmeye yönelik bir anlaşmanın ardından pazar günü başladı. İki İsrail havayolu şirketi El Al ve Israir, düzenli tarifeli uçuşların ilkinde Tel Aviv’den Marakeş’e yolcu taşıdı.
Cezayir, Fas’ın “Cezayirli yetkililer ve vatandaşlar” hakkında casusluk yapmak için yazılım kullandığı yönündeki haberlerle ilgili “derin endişelerini” dile getirdi. Birkaç Batılı medya kuruluşu tarafından yürütülen bir soruşturma, Fas gizli servisinin Cezayir’deki siyasi ve askeri yetkilileri gözetlemek için İsrail’de geliştirilen yazılımı kullandığını ortaya çıkardı.
İsrail dışişleri bakanlığından yapılan açıklamada, İsrail’e Afrika Birliği’nde gözlemci statüsü verildiği belirtildi. Dışişleri Bakanı Yair Lapid, “Bugün İsrail-Afrika ilişkileri için bir kutlama günüdür” dedi.
İran’a bağlı dört Şii gruptan oluşan Irak Direniş Koordinasyon Komitesi Cuma günü ülkedeki tüm yabancı askerlerle savaşma sözü verdi.
Mısır salı günü Devlet Başkanı Abdülfettah el-Sisi’nin talimatıyla 2 binden fazla mahkumun serbest bırakıldığını duyurdu.
Mert DEDECAN
Haftanın Şarkısı
Haftanın Filmi