Orta Doğu’da Bu Hafta Ne Oldu ? (16.05.2021)
Orta Doğu’da Bu Hafta Ne Oldu ?
Hafta boyunca İsrail’in Filistin’e ve Filistinlilere yönelik saldırıları devam etti. Öte yandan Filistinlilerin direnişi ve uluslararası kamuoyunun tepkisi de sürdü.
15 Mayıs Nakba Günü
15 Mayıs yani Nakba Günü, İsrail Devleti’nin 1948’de kurulmasını talihsizlik günü olarak nitelendirilmesidir. Filistinliler bu günde İsrail’in kurulduğu günden itibaren yaşadıkları acıları anıyorlar.
İsrail Devleti’nin 1948’de kurulmasından itibaren Filistinlilerin %74’ü mülteci konumuna düşmüştür. Dünya üzerinde Filistinli mültecilerin yaklaşık 5,4 milyon olduğu ve 58 farklı mülteci kampında yaşadıkları biliniyor.
Bölgede Bu Hafta Yaşananlar
13 Mayıs’ta İsrail’in Gazze Şeridi’ne kara harekâtı başlattığı söylentileri çıkmıştı ama ertesi gün İsrail Ordusu tarafından yapılan açıklamada bunun bir iletişim sorunu olduğu ve gerçek olmadığı bildirildi.
10 Mayıs’ta İsrail, 1967’de Doğu Kudüs’ün işgalini anan Kudüs Günü’nü kutladığı için El-Aksa Camii’ndeki Filistinli ibadet edenlere saldırdı.
İsrail kanalı KAN’ın bildirdiğine göre, Bat Yam’da düzinelerce İsrailli, Araplara saldırdı ve bir kişi ciddi şekilde yaralandı.
Görgü tanıklarına göre, şehir merkezindeki Lod kentinde İsrail işgal güçleri ile Filistinliler arasında çatışmalar çıktı. Lod’da yüzlerce aşırılık yanlısı Arap İsraillilere ait evlere saldırdı.
İsrail ordusu, Gazze Şeridi’ne hava saldırıları dalgasında Filistinli militan grup Hamas’ın siyasi lideri Hamas’ın evini bombaladığını söyledi.
Öte yandan İsrail, Mısır’ın Gazze ile çatışmaya yönelik ateşkes teklifini reddetti.
Sosyal medyadan gelen bir görüntü ise “yaprak döker bir yanımız bir yanımız bahar bahçe” dedirtiyor.
Kudüs’te binlerce kişi Netanyahu’nun politikalarını eleştirerek Filistinlilere yapılan haksızlığı protesto etmek için sokaklara indi.
Batı Şeria’nın işgal altındaki şehirlerde yüzlerce Filistinli, İsrail’in acımasız saldırısına karşı El Aksa ile dayanışma göstermek için sokaklara çıktı.
“İsrail, dünyadaki kişi başına düşen en büyük silah ihracatçısıdır ve Filistinlileri bu silahların ‘etkililik’ ve ‘ölümcüllüklerini’ göstermek için kobay olarak kullanır.” gibi makalelerin hafta içerisinde yazıldığı Al Jazeera ve Associated Press gibi uluslararası medya kuruluşlarının bulunduğu ve yayın yaptığı bina İsrail tarafından yok edildi. Bunun üzerine,
AP patronu Gary Pruitt yaptığı açıklamada, “Bu inanılmaz derecede rahatsız edici bir gelişme. Korkunç bir can kaybını kıl payı kurtardık. Bugün olanlardan dolayı Gazze’de yaşananlar hakkında dünya daha az bilgilendirilecek.” dedi.
Ardından Hamas, Gazze Şehri’ndeki çok katlı bir binaya yapılan saldırıya misilleme olarak İsrail’e 130 roket attığını söyledi.
Sheikh Jarrah’dan içerik paylaşan sosyal medya kullanıcıları, hesaplarının sansürlendiğinden, sınırlandırıldığından veya kapatıldığından şikayetçiydi.
Birleşmiş Milletler Gazze’deki saldırılarda 10 bine yakın Filistinlinin evlerini terk etmek zorunda kaldığını tahmin ettiklerini açıkladı.
İsrail Filistin çatışmasının son 12 yıllık insani bedeli
Son rakamlara göre ise, İsrail’in Gazze Şeridi’ne düzenlediği saldırıların ölü sayısı pazar günü 181’e yükseldi.
Uluslararası Kamuoyunun Filistin’e Desteği
Joe Biden’ın Benjamin Netanyahu ile yaptığı görüşmesinde ABD’nin desteğini yineledi ve bu nedenle özellikle demokrat kanattan tepkiler geldi.
Bunlardan biri olan Alexandria Ocasio-Cortez, İsrail’in saldırılarının nedeninin ABD’nin desteği olduğunu ve “Biden, yalnızca Hamas’ın – kınanabilir – eylemlerine ad vererek ve Filistinlilerin haklarını kabul etmeyi reddederek, Filistinlilerin bu şiddet döngüsünü kışkırttığı şeklindeki yanlış fikri pekiştiriyor.” dedi.
Ilhan Omar ile birlikte ABD Temsilciler Meclisi’ne girebilen ilk Müslüman kadınlarından biri olan Filistin kökenli vekil Rashida Tlaib ise mecliste yaptığı konuşmada gözyaşlarını tutamadı ve “Filistinliler hiçbir yere gitmiyor” dedi. Ayrıca, insan hakları üzerinden İsrail’in apartheid politikalarını eleştirdi.
BM Güvenlik Konseyi’nde de Filistin’de yaşananlar için yapılan toplantıda ABD diplomasisin engelleme girişimleri Çin tarafından kınandı. Çin, ABD’yi Filistinlilerin çektiği acıyı görmezden gelmekle suçladı.
Almanya, İngiltere, Fransa, Japonya, ve birçok Ortadoğu ülkesinde de Filistinlilerle dayanışma ve destek yürüyüşleri gerçekleşti.
Bu hafta oynan maçlardan önce de özellikle Türkiye, Lübnan gibi ülkelerden birçok takım ve futbolcu Filistin’e destek için sembolik atkı ve tişörtler giydi.
Diğer Ülkelerin Gündemlerinden
Cezayir sokak protestolarına kısıtlamalar getiriyor. Reuters’in haberine göre, İçişleri Bakanlığı önceden onay alınmayan herhangi bir protestoyu yasaklayacağını söyledi. İçişleri Bakanlığı, tüm protestoların düzenleyenlerin isimlerinin ve gösterilerin başlama ve bitiş saatlerinin belirtildiği bir izne ihtiyacı olacağını ekledi.
2019 yılında, 20 yıldır iktidarda bulunan Abdülaziz Buteflika yapılan gösterilerin ardından adaylıktan çekilmek zorunda kalmıştı. Fakat muhalifler yönetici elitin daha kapsamlı bir şekilde tasfiye edilmesini talep etmeye devam ediyor.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, normalleşme politikaları yürütülen Suudi Arabistan ve Mısır’a ziyaret gerçekleştirdi. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise Türkiye’nin Mısır ile “tarihsel olarak köklü birliğini” yeniden tesis etmeye çalıştığını duyurdu.
Geçen hafta Afganistan’da bombalanan bir okulda çok sayıda kız öğrenci hayatını kaybetmişti. Saldırıdan kurtulan bir kız, “Bu baskıya boyun eğmeyin, okula devam edin.” dedi.
Öte yandan yerel yetkililer, Ramazan Bayramı’nın Müslüman bayramı münasebetiyle ülke çapında üç günlük ateşkesin başlamasından saatler sonra perşembe günü Afganistan’da dört ayrı bombalamada en az 11 sivilin öldüğünü ve 13 sivilin yaralandığını söyledi.
Mert DEDECAN
Haftanın Belgeseli, Afgan Kadınlarına…
Haftanın Şarkısı ülkesinde yabancı olan Filistinlilere
Kaynakça