Orta Doğu’da Bu Hafta Ne Oldu? (10.05.2020)
Filistin’de Covid-19’un yol açtığı sosyal ve ekonomik sıkıntıların üstesinden gelebilmek için Birleşmiş Milletler Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı(UNRWA), bağışçılarından yaklaşık 100 milyon dolarlık bir bağış çağrısında bulundu. Bilindiği üzere 1948’de İsrail’in kurulmasından sonra Arap-İsrail savaşları esnasında evlerini ve geçim kaynaklarını kaybeden Filistinliler için 1949’da BM tarafından kurulan ve Gazze, Ürdün, Suriye, Batı Şeria ve Lübnan bölgelerinde kalan yaklaşık 5 milyon Filistinli mültecinin sağlık, eğitim gibi ihtiyaçlarını gideren bu özel kuruluş 2018’de Trump’ın ABD tarafından yapılan bağışları kesmesinin ardından-ki 2018’e kadar ABD bu kurumun 1. bağışçısıydı- tarihinin ekonomik anlamda en sıkıntılı dönemini yaşıyor.
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet pandemi koşullarından yararlanan DAEŞ’in kendisine yeniden aktif bir alan bulduğunu ve saatli bir bomba gibi aramızda dolaştığını ve sivillere yönelik bomba saldırılarının olabileceği ihtimalinin göz ardı edilmemesi gerektiğini vurguladı. Özellikle Mart ayının başından itibaren Türkiye tarafının ve Suriye Demokratik Güçleri’nin kontrol ettiği bölgelerde 33 tane saldırı gerçekleşti fakat çoğunu üstlenen olmadı.
Suriye’nin yaklaşık %70’ini kontrol eden Şam yönetimi altındaki bölgelerde resmi olarak bugüne kadar toplam 44 vaka tespitine karşın 3 ölüm yaşandı. Bununla beraber virüs önlemleri nedeniyle Beşar Esad Mart ayında ertelenen genel seçimleri 19 Temmuz’da gerçekleşmek üzere 2.defa erteledi.
Tunus’ta Emna Chargui adındaki genç internet kullanıcısı Kuran metninin yazı stilini taklit ederek COVID-19 pandemisinden bahseden “Korona sûresi” adlı bir Kuran parodisi paylaştı. Bu olay sosyal medyada çokça tartışıldıktan sonra çarşamba günü kendisi “kutsal ve iyi değerlere saldırı” suçuyla tutuklandı. Twitter’da kutsal değerlere saygıyı savunanlar ile düşünce özgürlüğünü savunanlar arasındaki tartışma devam ediyor. Emma Chargui ise 28 Mayıs’ta hâkim karşısına çıkacak.
Yine Tunus’ta sosyal mesafe kuralını ihlal eden kişilere bir hakem kırmızı kart çıkarıyor ! (Haftanın videosu)
Drone kullanımı konusunda bölgenin en ilerilerinden olan Fas’ta yerli drone üretimi ve talebi hız kazandı. Kamu yönetimi tarafından uzun zamandır kullanılan bu silahsız dronelar Korona ile beraber ise halka gerekli duyuruları yapmak, şüpheli hareketleri gözlemlemek ve teraslardaki yasa dışı toplanmaları tespit etmek amacıyla kullanılmaya başlandı.
10 yaşında DAEŞ tarafından kaçırılan Layla Eido Iraklı ailesiyle uzun bir ayrılık döneminden sonra temas kurabildi fakat kendisi Koronavirüs önlemleri kapsamında Suriye’deki sınırların kapatılması sebebiyle Irak tarafına geçemiyor.
Virüsün genel itibariyle kontrol altına alındığı Ürdün’de sokağa çıkma yasaklarının devam edeceği açıklandı. Hükümet sözcüsü yaptığı açıklamada: “Virüsü kontrol altına aldık ama tehlike ve bu tehlikenin yeniden canlanma ihtimali son derece ciddi ve gerçektir.” dedi. Orta Doğu’nun en düşük vaka ve ölüm oranlarına sahip olan Ürdün’de 465 vakaya karşılık 9 ölüm kaydedildi. Yasaklar kapsamında sokağa çıkanlar, alışveriş yapanlar ya da yürüyüşe çıkanlara 1 yıl hapis cezası veriliyor.
3500 vakaya karşılık 8 ölümün gerçekleştiği Bahreyn’de 55 doktor, 250 hemşire ve 154 yataklı 2.sahra hastanesi hizmete açıldı. Diğer Körfez ülkelerinde olduğu gibi Bahreyn’de de vakaların çoğu göçmen işçilerde görülüyor.
Toplam 573,220 test sayısı, 6 bin 541 ölüm oranı ve 104 bin 691 vaka ile Ortadoğu’nun birincisi olan İran’da risk oranının düşük olduğu yerlerde camilerin yeniden açılmasına karar verildi. 16 Mayıs’ta ise okulların yeniden açılması gündemde.
Son açıklanan verilere göre İsrail’in Batı Şeria bölgesinde 7000 yeni yerleşim birimi inşa etmesinin ardından yapılan yeni bir ankette, İsraillilerin çoğunluğunun Batı Şeria ve Ürdün Vadisi’ndeki bölgelerin ilhak edilmesine karşı olduğu sonucu çıktı. Anket sonuçlarına göre, ankete katılanların yüzde 40’tan fazlası ilhak planına karşı çıkarken ve Filistinlilerle kalıcı iki devletli bir çözümü tercih ederken yüzde 26’sı ise bu ilhak politikalarını destekledi. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres ise İsrail’in Batı Şeria ve Ürdün Vadisi’ndeki bölgelerin ilhakının iki devletli çözümü yok edebileceği ve İsrail-Filistin barış müzakerelerine son verebileceği konusunda uyardı.
Suudi milyarder Prens El Waleed Bin Talal Fransa’nın Marsilya futbol kulübünü satın almayı planlıyor. Suudi prens anlaşmayı 250 milyon€ (yaklaşık 270 milyon$) karşılığında tamamlamak istiyor. Uluslararası Af Örgütü, Suudi Arabistan Krallığı’nın daha önce de Premier Lig futbolunun ihtişamını ve prestijini ülkenin insan hakları ihlallerini görmezden geldirebilmek için bir PR aracı olarak kullanmaya çalıştığını söylemişti.
Mert DEDECAN
Haftanın şarkısı Arap Ulusal Orkestrası’ndan
