Napoli’nin Ultras’ları ve Kuzey Güney Gerilimi
2020 yapımı Francesco Lettieri imzalı Ultras filmi, dünyanın en ateşli taraftar gruplarından biri olan, gittikleri deplasmanlarda olaylar çıkaran (2017’de Beşiktaş deplasmanı, 2018’de İnterli bir taraftarın öldürülmesi gibi) Napoli’nin Ultras’ını ele alıyor ve bu grubun eski ve yeni üyeleri arasındaki çatışmaya odaklanıyor.
Filmde başrol oyuncusu Sandro, eski bir Apache yani Napoli’nin Ultras grubunun lideridir. Kendisi 50 yaşında olmasından dolayı artık yeni bir hayat daha doğrusu normal bir hayat istemektedir ve gruptan kendisini çekmeye çalışır. Bu yeni hayatına âşık olduğu kadını, Terry’yi eklemek ister; fakat Ultras grubunun eski üyeleri ve yeni kuşağı arasındaki liderlik kavgası gruptan çıkmasını engellemektedir.
Angelo ise lise çağlarında genç bir taraftar üyesidir, Sandro ise onu bir nevi manevi oğlu olarak sever. Onu bu taraftar olaylarından, kavgalarından kendisini kurtarmaya, çekip çıkarmaya çalışır ve kısmen de başarılı olur. Fakat Sandro bu yaşantıyı bırakmak istese de ait olduğu kimlik ve grubu kendisini bırakmamıştır.
Filmin başında “anlatılanlar kurgudan ibarettir” denmesine rağmen jenerik kısmında Napoli kulübünün 80-90 döneminde özellikle Maradona zamanında yaşanan stat içi ve dışı şiddet olayları gösteriliyor. Hem rakip takım taraftarları hem de polis, Napoli taraftarlarının hedefindeki kişilerdir.
Bu Ultras grubu, aslında çoğu diğer taraftar grupları ve fanatikler gibi takıma tanrıya inanır gibi inanan ve yıllardır bu uğurda kanını, canını veren insanlardan oluşur. Bu anlamda film, oluşturulan futbol “dini”ni oldukça çarpıcı bir biçimde ortaya çıkarıyor. Bu insanlar takım uğruna yasaları ve kuralları çiğneyen insanlar. Hep beraberken söyledikleri marşlar bir zikir niteliğinde ve aynı kendinden geçiş havası hâkimdir. Statlar kutsal bir mabet gibidir ve zaman zaman bu uğurda şehitler verilir.
Şehirlerini, inançlarını, standartlarını koruyan bir ordu gibiyiz. Biz ultrayız.
Filmin anlattığı bir diğer konu; politik açıdan birçok ülkede meydana gelen kuzey-güney eşitsizliğinin sportif manada İtalya’daki yansımasıdır. Genel stereotipilere bakacak olursak sürekli kendilerinin geri planda tutulduğunu hisseden güneyliler zengin ve kibirli kuzeylileri sevmezler. Kuzeyliler biraz daha Avrupa tipine uygunken, güneyliler Akdeniz insanını temsil eder. Kuzeyliler zengin, güneyliler tembel ve kaba insanlardır. Bu rekabet ve kıskançlık durumu futbola da yansımıştır.
Özellikle Juventus, AC Milan ve FC İnter gibi takımlar İtalya Ligi’ni domine eden kuzeyli takımlardır. Özellikle Palermo ve Napoli gibi güney takımlarının hedef tahtasındadır.
2010 yılına ait ekonomik veriler de bu tabloyu gözler önüne seriyor. Milan, Roma gibi merkezi kuzey şehirleri Napoli ve Palermo ekonomisinin kat kat üzerindedir. Örneğin; Milan İsveç kadar zenginken, Napoli Çek Cumhuriyeti kadar fakirdir. Genç işsizlik oranının da çok yüksek olduğu Napoli gibi şehirlerde yaşayan gençler genellikle kuzeye iş bulma umutları ile gidiyor.
Ultras filminde de Napoli taraftarları Roma’dan nefret ediyorlar. “Başkenti yakalım, Roma taraftarı pisliktir” gibi sloganları sürekli görüyoruz. 2019 yapımı, yönetmenliğini Asif Kapadia’nın yaptığı “Diego Maradona” isimli 500 saate yakın gerçek görüntüden kurgulanan biyografik belgesel filminde de, Maradona’lı Napoli zamanında tribünlerde sürekli kuzey-güney çatışmasına şahit oluyoruz. Ultras filminde ise bir polis karakolunun duvarına yazılı olan “Asıl suçlu işsizlik” yazısını görüyoruz ve bu olayın futbol rekabetinden çok ekonomik boyutu olduğu yansıtılıyor; çünkü Ultras filminde gencinden orta yaşlısına düzenli bir işte çalışan herhangi bir karakter göremiyoruz.
Velhasıl uyuşturucunun, fakirliğin ve şiddetin kol gezdiği bu Napoli diyarında futbolun anlamı oldukça kutsaldır. Örneğin; Maradona’nın 3. sezonunda Napoli’nin uzun yıllardan sonra ilk kez lig şampiyonluğu kazanmasının ve kuzeyli rakiplerine karşı başarısının ardından bir taraftar, mezarlığın duvarına şöyle yazmıştı “Neyi kaçırdığınızı bilmiyorsunuz!”
Mert DEDECAN
Kaynakça
https://www.citymetric.com/business/italys-north-south-divide-one-chart-361
