Kayalıklar Bakiresi (Virgin of Rocks)

Kayalıklar Bakiresi (Virgin of Rocks)

Hristiyanlığın önemli unsurlarını aynı tabloda bulunduran Leonardo tablosu…

Leonardo’nun Hristiyanlığın önemli karakterlerini içeren tablosu olan Kayalıklar Rahibesi’nin Fransa Louvre ve Londra National Gallery’de olmak üzere iki versiyonu bulunmaktadır. Tablo Rönesans’ın en olgun dönemi olan Yüksek Rönesans’ın en önemli eserlerinden biridir. Leonardo, ilk önce Fransa Louvre Müzesi’nde olmak üzere her ikisini de Floransa’dan taşındığı Milano’da boyamıştır.

Tabloda; Meryem Ana, İsa, Vaftizci Yahya ve bir melek ile birlikte resmedilmiştir. Meryem’in sağ eliyle omzuna dokunduğu Vaftizci Yahya ellerini birleştirmiş bir şeklide gözükmektedir. Ellerini birleştirmesi İsa’ya olan saygısını ve tapınması anlatmaktadır. İsa’da eliyle yapmış olduğu takdis işaretiyle Vaftizci Yahya’yı kutsamaktadır. İsa’nın arkasında bulunan kanatlı melek ise Vaftizci Yahya’yı getiren melektir. İşaret parmağıyla onu İsa’ya göstermektedir.

İsa ve Meryem’in göründüğü çoğu tabloda Meryem Cennet’in Kraliçesi olarak resmedilmiştir. Fakat Leonardo’nun bu çalışmasında kayalarla kaplı bir mağarada kalabalık bitki örtüsüyle oturarak resmedilmesi; Alçakgönüllük Madonna’sı türünde temsil edildiğini göstermektedir. Ayrıca, Meryem’in ideal güzelliğini ve Yüksek Rönesans’ın tipik özelliklerini taşıyan zarif hareket tarzı da bu konuya dikkat çekmektedir.

Tabloda tasvir edilen olay; İsa, Meryem ve kocası Yusuf’un Bethelem Şehrinden kaçması ve Mısır’a doğru olan seyahatlerinde gerçekleşmektedir.

Leonardo, figürlerin bu gölgeli ortamın karanlığından çıktığı izlenimini vermek için yenilikçi boyama teknikleri kullandı. Örneğin, onları saran gölgeleri belirtmek için formlarının kenarlarını bulanıklaştırdı. Londra’daki versiyonla karşılaştırıldığında alttan çizim (bir kompozisyonun ön taslağı), farklı bir tasarım denediğini; ancak daha sonra fikrini değiştirdiğini, böylece Louvre versiyonuyla neredeyse aynı bir tablo çıkardığını görmekteyiz.

Orhun KAYA