Tanios Kayası | Amin Maalouf

Amin Maalouf, 25 Şubat 1949’da Beyrut’ta doğmuş olan Lübnanlı bir yazardır. Maalouf, Lübnan’da frankofon okullarda eğitim görmüş ve tüm eserlerini Fransızca yazmıştır. Yazar, iç savaşın patlak verdiği 1975 yılına kadar Lübnan’da yaşamış, bu tarihten sonra ailesiyle birlikte Fransa’ya göç etmiştir.

Maalouf’un gerçek bir hikayeden esinlenerek Goncourt Ödülü’nü kazanan bu romanı 1993 yılında yayımlanmıştır. Maalouf, Tanios Kayası’nda da yazar kimliğini etkileyen unsurlara değinir. Yazarın doğduğu coğrafyanın sosyo-kültürel çeşitliliği, Lübnan’ın tarihi, kimlik ve özgürlük arayışı gibi temaları bu eserinde de görmek mümkündür.

Hikâyenin Özeti

Hikaye 19.yüzyılın başlarında Lübnan’da geçmektedir. Maalouf, feodal düzen ve feodalizmin toplum üzerindeki etkisini romanında incelikli bir şekilde işlemiştir. Bu dönemde emirlikler ve bu emirliklere bağlı küçük köyler bulunmaktadır ve bu köylerin başında da tanrıdan sonra en büyük güce sahip olduğuna inanılan şeyhler vardır. Kfaryabda köyü, şeyh Francis yönetimindedir. Tanios’un annesi Lamia, şeyhin kahyası olan Gerios’un eşidir. Dönemin şeyhleri birçok kadını baştan çıkarmakla tanınmışlardır. Şeyh Francis’in Lamia’ya da özel bir ilgilisi bulunmaktadır. Bir gün Lamia hamile kalır. Çocuk doğduğunda Şeyh ona kendi soyundan bir isim vermek ister. Bu sebeple halk tarafından çocuğun Şeyh’ten olduğu düşünülür. Halk tarafından fazla dikkat çekmemek için çocuğun ismi Tanios konur; fakat Tanios’un bu durumlardan hiç haberi olmamıştır. Tanios büyür ve bir gün arkadaşlarıyla oyun oynarken köyün delisi ile tartışır. Tanios, onu yere düşürür. Köyün delisi Tanios’a “Tanios-kichk” diye bağırır. O dönemler Şeyh tarafından hamile bırakılan kadınların çocuklarına, kadının en iyi yaptığı yemeğin ismi verilirmiş. Bu durumdan habersiz olan Tanios, talihsiz bir şekilde tüm gerçeği öğrenir ve köyden uzaklaşmaya başlar.

Hikayenin dönüm noktası olan bu bölümden sonra zaten oldukça olgun ve iyi eğitimli bir genç olan Tanios’un kendini gerçekleştirmesine ve bilge bir kişiliğe dönüşmesine şahit oluruz. Tanios, Esma isimli genç bir kıza aşık olur; fakat Esma’yla ilgili birtakım talihsiz olaylar yaşar. Bu olaylar sonucunda da babasıyla birlikte Kıbrıs’a kaçmak zorunda kalır ve bu yolculukta adeta kendini keşfetmiş olur. Tanios köyüne geri döndüğünde köyde birçok şey değişmiştir. Tanios sıradan bir şekilde yaşamına devam eder. Duygusal bir karmaşa içinde kalan Tanios bir gün evini terk eder ve köy sınırında bulunan kayalıklara doğru gider. Uzun süre bir süre kaya üzerinde oturduktan sonra kaybolan Tanios’u bir daha kimse görmez.

Yıldız TOKMAK